مدلسازی تناسب اراضی در فرایند برنامه ریزی کاربری اراضی شهری با استفاده از مدل what if?

چکیده: با توجه به پیچیدگی روزافزون فرآیند برنامه ریزی شهری در سالهای اخیر که ناشی از توجه بیش از پیش به ابعاد اقتصادی و اجتماعی موثر در موضوع برنامه ریزی شهری و نیز لزوم دخالت و مشارکت گسترده گروه های سیاست گذار و سیاست پذیر می باشد، ابزار و فنون پیشرفته ای ابداع شده اند تا در خدمت تحلیل کاراتر برنامه ریزی شهری قرار گیرند . سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری و برنامه ریزی (dss) از جمله این ابزارها هستند . این سیستم ها به دنبال آشکار شدن ضعف های مدل ها بخصوص به لحاظ عدم انعطاف پذیری کافی آنها قوت گرفته اند . این سیستم ها، ابزاری هستند که با دخالت نظرات برنامه ریزان و مردم از طریق ارزیابی و تصمیم گیری در فرآیند برنامه ریزی، آن را منعطف تر و کاراتر می کنند. بعنوان یک نتیجه از تاثیر افزایش انسانی ،که موجب تغییرات غیر قابل بازگشت در اکوسیستم طبیعت می شود، مدلسازی تغییرات کاربری زمین ضروری بنظر می رسد. توسعه کالبدی و گسترش بی رویه شهرها در سالهای اخیرکه از پیامدهای آن نابودی اراضی کشاورزی، گسترش به سمت پهنه های آسیب پذیر نظیر حوضه های سیلابی و نیز شیبهای نامناسب بوده که در حقیقت باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیکی در شهر ها شده است، نظر برنامه ریزان شهری را به خود جلب کرده است. از این رو شناخت تحولات شهر در توسعه پایدار شهری امری ضروری می نماید . شهر اردبیل مرکز استان اردبیل در طی سال های اخیر شاهد تحولات گوناگون بوده که به صورت توسعه شدید جمعیتی وزیر بنایی خود را نشان داده است، چنین توسعه بی رویه ای غالبا در جهاتی که دارای زمینهای کشاورزی و زراعی و باغات بوده نمود بیشتری دارد. هدف این پژوهش نشان دادن پهنه های مناسب جهت توسعه فیزیکی شهر است و بر این اساس، توسعه کالبدی شهر از نظر عوامل طبیعی و انسانی مورد بررسی قرار گرفته است ، در مرحله بعد به بررسی وتشریح معیارهای مربوط به عوامل محیطی و انسانی پرداخته شده و در ادامه با استفاده از مدل what if? به مدلسازی تناسب اراضی در شهر برای تعیین جهت پهنه های مناسب برای توسعه آتی شهر پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در فرایند استفاده از what if? می توان ضمن تعیین تناسب اراضی در رابطه با کاربری های مورد نظر می توان به الگوهای بهینه سناریو سازی در فرایند تخصیص کاربری اراضی دست یافت.